مسجد مالِ خدا، برای مردم

مسجدی ها-ایرانِ حسین:

🕌 مساجد مالِ خدا، برای مردم

🕋 دو اصل اساسی مسجد از قرآن کریم:

۱. آیه ای که مالکیت خداوند بر مساجد را بیان می کند:

وَأَنَّ الْمَسَاجِدَ لِلَّهِ فَلَا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَدًا (جن/١٨)

ﻭ ﻣﺴﺎﺟﺪ ﻭﻳﮋﻩ ﺧﺪﺍﺳﺖ، ﭘﺲ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺧﺪﺍ ﻣﭙﺮﺳﺘﻴﺪ. 

۲. آیه ای که صاحبان منافع و بعبارت دیگر موقوف علیهمِ مساجد را بیان می کند:

 إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكًا وَهُدًى لِّلْعَالَمِينَ (آل عمران/٩٦)

ﻳﻘﻴﻨﺎً ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺍﻱ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺮﺩم ﻧﻬﺎﺩﻩ ﺷﺪ، ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻜﻪ ﺍﺳﺖ، ﻛﻪ ﭘﺮ ﺑﺮﻛﺖ ﻭ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﺍﺳت

ادامه یادداشت را در متن پایین بخوانید 👇👇👇

❓سؤال:

به نظر شما با توجه به این دو اصل در قرآن کریم (دو آیه بالا) چه نتیجه ای می توانیم بگیریم؟

💢 پاسخ:

الف) طبق آیه اول، عبادت در مسجد اصل است؛

❓منظور از عبادت چیست؟

عبادات بر دو گونه اند، یکی عباداتی که اصالتاً، اوّلاً و بالذات عبادت هستند و در صورتی که قصد وجه و قربت نکنیم باطل اند؛ و دیگری اعمالی هستند که ثانیاً و بالعرض تحت عناوین ثانویه عنوان عبادت پیدا می کنند مثل انجام امور مالی که به قصد کمک به نیازمندان، یا عقد ازدواجی که برای دوری از گناه، یا اعمال دیگری که در حالت عادی عبادت نیستند اما مقدمه برای امور عبادی مثل ساخت سرویس برای مسجد یا کمک به عبادت مثل پذیرایی یا نتیجه اش تقرّب و بندگی خداست مثل عزاداری برای اهل بیت علیهم السلام؛ درنتیجه هر امری که عبادت محسوب می شود می توان در مسجد انجام داد.

📑 نکات:

۱. البته جایگاه اصلی بعضی از عبادات در مسجد است مثل نمازهای واجب و اولویت اول را نسبت به دیگر عبادات دارد یا اینکه اصلاً در غیرمسجد باطل است مثل اعتکاف.

۲. بعضی از عبادات بهتر است در مسجد باشد مثل تلاوت قرآن و دعا و روضه و عزاداری برای اباعبدالله الحسین علیه السلام.

۳. بعضی از عبادات هرچند عبادت اند و گاهی واجب یا مستحب اما چون موجب هتک، یا تنجیس مسجد یا محرماتی دیگر هستند در مسجد جایز نیست مثل ذبح قربانی، غسل میت یا مباشرت با همسر.

ب) ❓طبق آیه دوم، اموری که برای عموم مردم مفید است می توان در مسجد انجام داد؛

امور عام المنفعه چیست؟

💢 پاسخ:

اموری که اولاً مصلحت داشته باشد و ثانیاً برای عموم مردم باشد، مثل محل پشتیبانی از جبهه به هنگام جهاد و دفاع، یا مداوای مجروحین بعد از جهاد، یا واکسیناسیون به هنگام شیوع بیماریها، یا جمع آوری آراء به هنگام انتخابات، یا اطلاع رسانیهای عمومی در مناسبتهای مختلف‌.

📑 نکات:

۱. بعضی از موارد ممکن است در بین مردم پسندیده باشد اما مصلحت نداشته باشد مثل ساز و موسیقی که در مسجد جایز نیست.

۲. بعضی از موارد ممکن است مصلحت داشته باشد اما برای عموم نباشد مثل اعلام گمشده در مسجد که نهی شده.

۳. بعضی از موارد ممکن است هم مصلحت دارد و هم برای عموم مفید است اما به دلایلی مثل مخالفت با شئون مسجد نهی شده باشد مثل ورزش در مسجد.

🔹جمع بندی:

مسجد خانه خداست و منافعش به مردم می رسد.

پس آنچه که مربوط به این دو اصل است در مسجد صحیح و آنچه که مخالف یکی یا هردوی آندو هست در مسجد غلط است.

🔹بنابراین:

ادامه دارد...

✍ محمدرضا قرائتی

۱۴۰۴/۴/۱۶

#محتوای_علمی_تخصصی

#مسجد_شناسی

🔰 ارتباط با کمیته علمی و پژوهش مسجدی ها

@pzireshemoassesehmasjed